22 aug 2011

Latte-mama's en iPad-papa's

door Chantal Nijhuis

Een doordeweekse dag op een terrasje in Berlijn. Overal om me heen jonge ouders met kinderwagens. Moeders én vaders. De kinderwagen wordt op een rustig plekje neergezet en de jonge ouders gaan gezellig bij elkaar zitten, als studenten die hun uitgevallen college hebben vervangen door een pauzemoment. Er wordt heerlijk gekeuveld over luiers en politiek. Haast lijken ze niet te hebben. En waarom zouden ze ook?

In Duitsland hebben ouders die fulltime voor hun kind gaan zorgen, samen 12 maanden recht op betaald ouderschapsverlof. Zij krijgen dan 67% van hun netto-inkomen met een minimum van € 300,- en maximum van € 1.800,- per maand. Als de vader ook verlof opneemt, krijgen ze een bonus van twee maanden. Alleenstaande ouders krijgen 14 maanden. Vader en moeder kunnen hun recht op 14 maanden exact verdelen, maar het is ook mogelijk dat één van de ouders 12 maanden achtereen opneemt, en dat de partner de additionele twee maanden benut.

Dat lijkt een dure aangelegenheid, maar er staat heel wat tegenover. Allereerst is er geen kinderopvang nodig gedurende het eerste levensjaar van de kleine. De bevallen moeder kan rustig de tijd nemen om bij te komen van de zwangerschap en bevalling. Als de hormonen uitgeblazen zijn en de gebroken nachten enigszins zijn geluwd, kan ze zich weer fris op de arbeidsmarkt storten. Ook de vader kan een aantal maanden de volledige zorg op zich nemen. Om 7:00 mams uitzwaaien om vervolgens op eigen wijze de zorgdag in te vullen. Geen stress van het halen en brengen naar crèche of opvang, maar rustig wennen aan het gezinsleven en de kans krijgen om in eigen tempo een aantal papa-skills te ontwikkelen. Onderscheid tussen aankomende vaders en moeders op de arbeidsmarkt? Nee, want als werkgever zul je beiden een tijdje kwijt zijn en weer fris en met nieuw ontdekte talenten terugkrijgen. Een optelsommetje van minder uitgaven kinderopvang, minder stress en verzuim van jonge ouders, een eerlijke verdeling van het arbeidspotentieel tussen mannen en vrouwen en meer vaders aan de zorgtaken, lijkt me snel gemaakt.

Toch kiest Nederland niet voor een ruimere ouderschapsverlofregeling. De moeders worden 10 tot 12 weken na de bevalling weer verwacht en de vaders krijgen maar liefst twee hele dagen rondom de bevalling. Wie meer verlof wil opnemen, moet het uit eigen zak betalen en dat is dus lang niet voor iedereen weggelegd. Het argument is voornamelijk financieel. Onderzoek naar de economische voordelen van een langer zwangerschapsverlof laat zien dat voor twee weken langer verlof een nationale kostenpost staat van € 117 miljoen. Jammer, want met de keuze om onze Nederlandse zuinigheid te handhaven, lopen we op de langere termijn veel mis. In ieder geval voor ons geen latte-mama’s en iPad-papa’s die het straatbeeld kleuren en een nieuwe dimensie aan de balans tussen werk en privé zouden kunnen toevoegen.