‘Wees blij dat je nog een baan hebt!’

Deze maand rond ik mijn werk als voorzitter van het Kenniscentrum Werk & Vervoer af. Na drie jaar levert dat toch een kleine identiteitscrisis op. Want wie ben ik als ik werknemers en werkgevers niet meer enthousiast kan maken voor slim werken en reizen? Als ik niet meer dé CNV- of werknemersvertegenwoordiger ben, noch de verspreider van goed nieuws over Nieuw Werken? Als ik zelfs mijn glossy Kenniscentrum-visitekaartjes bij het oud papier kan zetten? 

Het is een wijze les in het me bewust zijn van mijn eigen inzetbaarheid. Ben ik mijn functie en wat er op mijn visitekaartje stond, of ben ik mijn talenten en ervaring, wat ik heb geleerd en waar mijn hart sneller van gaat kloppen? En een stukje platter: hoe zorg ik ervoor dat datgene waar mijn hart sneller van gaat kloppen ook geld opbrengt voor ons bedrijf?

Het is een bescheiden uitdaging als ik denk aan al die mensen die dit jaar werkloos begonnen zijn. Naast de financiële uitdaging zijn er de existentiële vragen. Wie ben ik als ik geen huizen bouw, geen leerlingen doceer of programma’s ontwerp? Wie ben ik als ik geen geld in het laatje breng? Die vragen kunnen behoorlijk verlammen. Ook in mijn omgeving merk ik dat het tijd kost voordat mensen iets nieuws durven en kunnen oppakken. En dan moeten ze nog maar hopen dat hun competenties en ervaring voldoende tellen om er ook echt hun brood mee te verdienen.

Kun je je, in tijden van recessie en groeiende werkloosheid, sowieso nog wel veroorloven om vragen te stellen als: ‘Wat wil ik nu echt?’ en ‘Hoe vind ik een baan waarin ik mijn talent kwijt kan?’ Het lijkt een luxe probleem: ‘Houd nou maar gewoon vast wat je hebt en als het mis gaat: pak alles aan wat je krijgen kunt.’ Zou je kunnen zeggen. Toch zou het eeuwig zonde zijn als we daardoor niet meer zoeken naar het werk dat echt bij ons past. Onze arbeidsmarkt onderscheidt zich nu juist doordat er nog steeds veel betrokken werknemers rondlopen die hun werk met liefde doen. Die niet alleen kaartjes knippen, auto-onderdelen maken, kleding verkopen, patiënten wassen of vergunningen afgeven, maar als het even kan ook net iets meer doen voor hun klanten. Dat maakt de Nederlandse economie concurrerend èn zorgt ervoor dat de meeste Nederlandse werknemers met plezier naar hun werk gaan. Werkgevers, vakbonden en overheid hebben de dure plicht om dat, bij het uitkleden van de sociale zekerheid, in het oog te blijven houden. 

Blijven zoeken naar het beste dus en soms even stilstaan om vooruit te kijken. Hoe verontrustend dat ook kan zijn.