Wisselende contacten

Het was één van mijn eerste confrontaties met de harde werkelijkheid van de arbeidsmarkt. Ik werkte nog geen jaar in een grote organisatie, waarin ik mijn plek al behoorlijk had gevonden. Vond ik. Mijn collega’s en ik luisterden in een grote zaal naar de directie, die ons vertelde over een op handen zijnde reorganisatie. We moesten het efficiënter doen, met minder mensen meer werk. Tot zover het moeilijke verhaal. Maar gelukkig volgde de troostende mededeling: ‘Wees niet bang: we doen het met de mensen die we hebben, niemand hoeft weg’. Dankbaar haalde ik adem; wat fijn, dat we hier samen onze schouders onder konden zetten. Pas later kwam ik er achter dat 'niemand' een relatief begrip was en de troostende mededeling enkel gold voor mijn collega’s met een vast contract. Tijdelijke contractanten, zoals ik, hoorden dan wel een beetje bij de familie - je kreeg een kerstpakket en mocht mee op bedrijfsuitjes - maar als het erop aankwam niet helemaal. 

Ik dacht aan deze ervaring toen ik las over de opstand in agentschap-NL. Mensen die jaren tussen de rijksambtenaren gewerkt hadden, samen successen boekten, overlegden over de lange termijn. Maar in de reorganisatie vielen zij opeens onder een ander regime. 
En ik dacht er ook weer aan toen ik met mijn goede vriend sprak die als ZZP'er regelmatig werd ingehuurd door een grote uitgeverij. Hij had er veel energie ingestopt, had trots gesproken over zijn werk. Maar van de ene op de andere dag was hij aan de kant gezet. Hoezeer dit ook de tijd is van de flexibiliteit, toch kun je je goed invoelen wat dat met mensen doet. Het is dat ingewikkelde gevoel van ‘best blij zijn dat je vrij bent’, maar toch steeds een knauw krijgen als dat je weer wordt ingewreven. Van heerlijk op je eigen tijd met je laptop naar Seats2Meet gaan en toch hopen dat iemand je daar zal strikken om in zijn toonaangevende bedrijf te komen werken. 

Misschien zijn het de sixties die zijn teruggekomen, maar dan op de arbeidsmarkt. Toen moest er ook even een frisse wind door beknellende en starre relaties. Maar nadat de bloemetjes waren buiten gezet, vluchtte men massaal weer in een knus gezinsleven. De radicale vrijheid was net iets te vrij en eenzaam. Wellicht kent u dat fragment uit de mooie Zweedse film Tillsammans (‘Together’)? Communeleider Goran ligt in bed gelaten te luisteren naar de geluiden van zijn vriendin Lena die een verdieping hoger troostsex heeft met een vriend. Nee, natuurlijk vindt hij het niet erg. Trouw voor het leven is immers passé. Maar toch … 

Waaien de sixties op de arbeidsmarkt straks ook weer voorbij? Vorige week werd een onderzoek gepubliceerd dat uitwees dat de generatie Y helemaal niet zulke andere wensen heeft dan de voorgaande generaties. Dus fijn dat de boel een beetje is opgefrist; dat arbeidsrelaties wat minder beknellend zijn geworden. Maar straks gaan we gewoon weer 'lange termijn'-relaties aan en willen we er echt bij horen, juist ook in moeilijke tijden … 
Niets mis toch met een beetje spruitjeslucht?